Και περί του ονόματος Έβρος, του ποταμού, ο οποίος υμνήθη από Λυρικούς και Τραγικούς της αρχαιότητος και σήμερον δίδει την ονομασίαν του εις τον Νομόν μας, ελάχιστα γνωρίζομεν. Πηγαί μας και εδώ είναι η μυθολογία και ολίγαι γλωσσολογικαί ενδείξεις.
α) Κατά την μυθολογίαν ο ποταμός ωνομάζετο Ρόμβος, μετωνομάσθη δε εις Έβρον εκ του Έβρου, υιού του Κασσάνδρου, μυθικού βασιλέως της Θράκης και πιθανώς της Αίνου, και της Κροτωνίκης. Ο Έβρος, επειδή ηρνήθη τον έρωτα της δευτέρας συζύγου του Κασσάνδρου, Δαμασίππης, εκ της οικογενείας των Λαπιθών, και συκοφαντηθείς υπ' αυτής, μη δυνάμενος να αποφύγη τον ορμήσαντα εναντίον του με γυμνόν ξίφος Κάσσανδρον, εν ω εθήρευε, ερρίφθη εις τον πλησίον ρέοντα ποταμόν Ρόμβον, ο οποίος έκτοτε ωνομάσθη Έβρος. Την μυθολογικήν αυτήν ερμηνείαν του ονόματος Έβρος διασώζει εκ του ιστορικού Τιμοθέου ο Γεωγράφος Πλούταρχος. «Ο δε υιός περικατάληπτος γενόμενος, εαυτόν έρριψεν εις τον ποταμόν Ρόμβον, ος απ' αυτού Έβρος μετωνομάσθη, καθώς ιστορεί Τιμόθεος εν τω περί ποταμών» (13).
Επίσης ο Βεργίλιος, μέγας Λατίνος ποιητής, τον ποταμόν Ρόμβον τον ονομάζει Οιάγριον, είτε από βασιλέα τής Θράκης Οίαγρον, σύζυγον τής Μούσης Καλλιόπης, μητρός του Ορφέως, είτε από τον Ορφέα (Οιαγρίδην), τον οποίον κατεσπάραξαν αι Βάκχαι και την κεφαλήν του έρριψαν εις τον ποταμόν, είτε από κάποιον άλλον ποταμόν Οίαγρον(14).
β) Κατά τον Πλούταρχον, γνώμην την οποίαν παραδέχονται και ο Μητροπολ. Αθηνών Μελέτιος, γεωγράφος και Ιστορικός, και ο Ευγένιος Βούλγαρις, ωνομάσθη ο ποταμός Ρόμβος «υπό τής συστροφής και καταφοράς του ύδατος». Κατά τον Η σ ύ χ ι ο ν η Θρακική σημασία του ονόματος Έ β ρ ο ς είναι: τράγος βατήρ(15). Η Άννα Κ ο μ ν η ν ή (έκδοσις Λειψίας) αι ο ιστορικός Κριτόβουλος από την Ίμβρον χρησιμοποιούν την γραφήν Ε ύ ρ ο ς(16), πιθανώς εκ του ρήματος ε ύ ω = φλογίζω, της αυτής ρίζης με τα α ύ ω-α ύ ω = ανάπτω, αυστηρός, Ε ύ ρ ο ς = ανατολικός άνεμος, σφοδρός και συχνά θερμός.
Αξίζει, τέλος, να τονισθή ότι η ονομασία του ποταμού Έβρου υπάρχει και εις άλλους πολλούς αρχαίους, π.δ. Αλκαίον (αποσπ. 109), Ηρόδοτον (όδε Αγριάνης (εκδιδοί) εις τον Έ β ρ ο ν IV παρ. 90), Ευριπίδην (Ηρ. Μαιν. στίχ. 38), Θουκυδίδην (Β, 96 «ρεί δι' ούτος (Όσκιος) εκ του όρους όθενπερ και ο Νέστος και ο Έ β ρ ο ς»), Οράτιον (Επ. Α, 3 Τhracane vos Ηebrusque nivali combede vinctus),Αριστοτέλη (Μετεωρολογικά 1, 13), Στράβωνα (Ζ' 331, 48 (παροικούσι δε τον Έβρον...».
13. Πλουτάρχου, Περί ποταμών, κεφ. 3.
14. Βεργιλίου, Γεωργικά IV 423 κ. έπ., Αχ. Σαμοθράκη Έβρος ποταμός «Θρακικά» 1940 σελ. 35.
15. Πρβλ. Π. ΙΙετρίδη Θρακικά μελετήματα, εις «Θρακικά» 1933 σελ 37.
16. Β. Δ. Μυστακίδου, Αλικαί - Ιχθυοτροφεία, εις "Θρακικά» 1932 σελ. 66 - 67.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου