ΘΡΑΚΙΩΤΙΚΗ ΛΥΡΑ

Η θρακική λύρα ανήκει στην οικογένεια της αχλαδόσχημης λύρας και μαζί με την μακεδονική αποτελούν τις παλαιότερες των βροντόφωνων λυρων που συναντούνται σήμερα στη χώρα μας. Κατασκευαστικά δεν διαφέρει κατά πολύ από τις υπόλοιπες αδερφές της. Το κούρδισμά της είναι Λα-Ρε-Σολ, κατά πέμπτες καθαρές, με βασική την Λα. Στους παλιούς ¨λύρατζήδες¨ η τονικότητα της κυμαίνονταν από Σολ μέχρι Λα, όπου βασικά τους ¨ταίριαζε¨ ή ¨άρεζε¨ στη φωνή τους. Πάντα παίζεται με ίσο της δεύτερης χορδής στην πρώτη και της τρίτης στην δεύτερη αντίστοιχα, σκιαγραφόντας την παλαιότητα του τρόπου παιξίματός της.

Ο ήχος που αποδίδει ενέχει το στοιχείο της χαρμολύπης, αυτό που διέκρινε ολόκληρη την παλαιά θρακική μουσική. Βέβαια, το ηχόχρωμα που αποδίδει είναι αποτέλεσμα από τις χορδές που χρησιμοποιούνται, οι οποίες είναι ακόμη εντέρινες και όχι μεταλλικές. Άλλο ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της είναι η βροντοφωνία της.Η έντασή της είναι τόση δυνατή, για να φανταστείτε ότι μαζί με την τοπική γκάιντα αποτελούν την παλαιά θρακική ζυγιά.
Παιζόταν σ’ολόκληρη την άλλοτε-ενιαία Θράκη, ενώ σήμερα έχει συρρικνωθεί δραματικά τείνοντας στην εξαφάνισή της, λόγω των διάφορων δυσμενών και ραγδαίων κοινωνικών μεταβολών κατά την ροή της θρακικής Ιστορίας.Υπάρχουν μαρτυρίες πως ήταν ευρεία διαδεδομένη στην περιοχή του Έβρου μέχρι την εποχή του μεσοπολέμου. Σήμερα συναντάται σε απομονομένους θύλακες στην νότια Βουλγαρία (παλαιά Βόρεια Θράκη-Αν. Ρωμυλία), στην ευρωπαική Τουρκία (παλαια Αν. Θράκη) και φυσικά στην πατρίδα μας, στο βόρειο τμήμα του νομού Έβρου και σε διάσπαρτα χωριά της κεντρικής Μακεδονίας, όπου κατοικούνε απόγονοι θρακών-προσφύγων της Βόρειας Θράκης.

πηγη: θρακιώτικη λύρα-group fb